PENETRALE Sacrum

PENETRALE Sacrum

cuius mentio apud Ael. Lamprid. in Antonino Heliog. c. 6. Sacra P. R. sublatis penetralibus (simulacris vel coeteris rebus, quae pro simulacris colebantur; quae penetralia et inspexit et tractavit et loco etiam movit, in Dei Heliograbali templum omnia conferens) profanavit. Ignem perpetuum exstinguere voluit. Nec Romanas tantum exstinguere voluit religiones, sed per Orbem terrae, unum studens ut Heliogabalus Deus unus ubique coleretur: et inpenum Vestae, quod solae Virgines solique Pontifices adeunt, irrupit, pollutus ipse omni contagione morum, cum iis qui se pollluerunt, et Penetrale sacrum auferre est conatus: Palladium erat, quod fatale pignus Romani Imp. vocat Liv. l. 26. Vide plura de eo apud Herodian. l. 1. c. 14. Erant autem istiusmodi Palladia ex ligno, sed auro vincta, ut videre est supra, in voce Palladium. Alias Penetralia, proprie dicta fuêre Penatum sacraria, in penitissima aedium parte, Fest. Laxius dein vox sumi et ad quorumvis Deorum templa extendi coepit; unde Servius ad Aen. l. 2. v. 484. et l. 6. v. 71. Penetralia exponit secreta templorum. In

singulari non rarô, ut inter alia apud Festum Avienum in descript. orae maritimae.

Templum in illa Veneris et Penetral cavum

Ab Adyto et Delubro distinguit Dempsterus, aitque, honoratiorum principumque virorum cadavera in Penetrali fuisse recondita: Sueton. Aug. c. 18. Per idem tempus conditorium et corpus Alexandri M. cum prolatum e penetrali subiecisset oculis. Ibidem et victimas im molatas, Lucian. l. 2. v. 127.

Ante ipsum Penetrale Deae, semperque calentes

Mactavêre focos. ——— ———

Pretiosissima quoque eodem loci abdi fuisse solita, ut metus praesentis Numinis sacrilegos absterreret, suggerit idem Poeta l. 5. v. 146.

——— Illa pavens adyti Penetrale remoti

Fatidicum, prima Templorum in parte resistit.

Quippe hic simulacra ipsorummet Deorum erecta stabant. Claudian. de Raptu l. 3. v. 112.

——— ——— Penetralibus amens Exilit.

Idem de Honorii Consulatu 4. v. 570.

——— ——— Sic Numina Nemphis

In vulgus praeferre solet, Penetralibus exit

Effigies, brevis illa quidem, sed plurimus infra

Liniger.

Vide Thom. Dempster. Paralipom. in Rosini Antiqq. l. 2. c. 2. E quibus facile patet, Penetral sanctissimum fuisse in Templis locum, et Adyti, quod ipsum intrare solis Sacerdotibus fas erat, secretiorem partem, unde et Oracula reddita: quamvis cum Ady. to non raro confundatur. Unde Rhellicanus interpres vocem Graecam ἄδυτα, apud Caes. Bell. Civ. l. 3. c. 105. secretum et Penetrale sacrum reddit. Iul. quoque Firmicus de errore profan. Relig. in Adytis, inquit, habent Idolum Osiridis sepultum: et Seneca Thyeste Actu 4. Sc. 1. v. 680.

Responsa dantur certa, dum ingenti sonô

Laxantur Adytô Fata, etc. ———

Cum in Delubro, sacrificaturi se abluerent, Isidor. l. 15. c. 4. et de futuro solliciti, caesarum ovium pellibus incubantes, somnia captarent, qua de re vide supra, in vocibus Delubrum, et Melotae. A Diis ad Principum secretiora loca denotanda, per licentiam, transiit vox, uti notat Servius. Aen. l. 2. v. 513. Unde Stat. Theb. l. 10. v. 175.

Ventum ad Concilii

penetrale, domumque verendam Signorum, magnis ubi dudum cladibus aeger Rerum extrema movens, frustra consultat Adrastus: voce hâc intimum locum consilio habendo intelligit. Et Boethius de Consolat. l. 1. c. 4. ubi ait, Praeterea penetral innocens domus, honestissimorum coetus amicorum, intima arcana domesticarum rerum per cam designat. Originem vocis quod attinet, Penetrale, quod penetrari soleat raro, dictum notat Agroetius, apud Casp. Barthium Animadversion. ad Statium d. l.